Yazın hava sıcaklıklarının artması ile beraber alerjik çocuklar için terleme ve isilik büyük problem yaratabilir. Ortaya çıkan isilikler hem alerjik döküntü ile karıştırılıp besin denemelerini etkileyebilir hem de sıcak hava ile çocukların iştahı azalıp daha çok suya yönelebilirler. Bu durumda alınabilecek başlıca tedbir bulunulan ortamı serinletmektir ancak nasıl bir yöntemle serinletme yapılacağı da büyük önem taşır.
Klima, akla ilk gelen serinletme yöntemi olsa da alerjik kişiler için bazı riskler taşıdığı bilinmektedir. Klimalı ortamda vakit geçiren bazı alerjik kişiler hapşırma, gözlerde ve burunda kaşıntı, burun akıntısı veya tıkanıklığı, gözlerde sulanma, nefes darlığı, solunum sıkıntıları, baş dönmesi ve baş ağrısı şikayetleri gösterebilir. Bu şikayetler, klima ile ev içi veya ev dışı alerjenlerinin de ortamdaki havada sirküle edilmesinden kaynaklanır. Klima dışarıdaki havadan polen, küf mantarı sporları, duman gibi alerji tetikleyicilerini iç ortama salarak içerideki toz, ev akarı, olası hayvan tüyleri ve küf mantarı sporlarını da sirküle ederek alerjik şikayetlerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Yapılan bir araştırmaya göre klimalardan geçen havada polen, toz, ev akarı, toz, küf mantarı sporları, halı tüyü, koltuk kumaşlarına ait elyaf, temizlik malzemelerinde bulunan kimyasallar, klimanın soğutma esnasında yaydığı gazlar saptanmıştır. Bu nedenle merkezi klima sistemleri tekli klima kullanımına göre daha zararlıdır. Öte yandan klimalar ortamdaki nemi azaltarak ev akarı ve küf mantarı üremesini engelleyip alerji açısından olumlu bir etki yaratır. Ancak uzun kullanımlar ile oluşabilecek nem azalması alerjik kişilerin solunum yollarının olumsuz etkilenmesine ve nefes darlığı çekmesine de neden olabilir. Bu durum en sık alerjik rinit, sinüzit ve astım hastalarında gözlenir.
Ayrıca klimalarda kullanılan filtrelerin sık sık temizlenmemesi de filtre üzerinde mikrop üremesine ve klimanın çalıştırılması ile bu mikropların havaya yayılmasına ve solunum yollarına yerleşerek enfeksiyon oluşturmasına neden olabilir. Klimalarda kullanılacak filtrenin HEPA olmasına dikkat edilmelidir ancak HEPA filtreler klima çalışırken daha yüksek ses çıkarttığı için daha çok elektrostatik filtreler tercih edilmektedir. Filtrenin en az 5 mikron elimine etme gücü olmalıdır. Kullanım sıklığına göre filtreler her 3 ila 6 ayda bir değiştirilmelidir. HEPA filtrelerde bu süre daha da kısa tutulmalıdır. Ayrıca soğutucu olarak Klorofluorokarbon içeren ve ozon tabakasını olumsuz etkileyen R22 yerine, R-407C veya R-410A içeren yeni model klimalar tercih edilmelidir. Ozon tabakasının incelmesi nedeniyle, R22 tipi soğutucu içeren klimaların kullanımı 2020 yılı itibari ile küresel olarak yasaklanacaktır. Ülkemizde kullanımı devam etmesine karşın birçok gelişmiş ülkede satışı ve kullanımı durdurulmuştur.
Klimaların neden olabileceği olumsuz etkiler göz önüne alınarak maliyet açısından daha hesaplı tavan tipi vantilatörler de tercih edilebilir. Tavan vantilatörleri, yer tipi vantilatörlerden farklı olarak sıcak hava yükseldiği için daha etkili bir serinletme ve ortamda eşit bir hava sirkülasyonu sağlar. Ortamın metrekaresine uygun bir vantilatör seçilmesi, daha sessiz çalışması açısında kanatları hafif olan modellerin tercih edilmesi önemlidir. Uzun süre kullanılmayacak vantilatörlerin kanatları düzenli olarak temizlenmeli ve toz birikmesi önlenmelidir. Klima kullanımındaki gibi solunum yolu sıkıntılarına yol açmaması nedeni ile özellikle alerjik rinit, sinüzit ve astım hastaları tarafından tercih edilmesi daha sağlıklı olur. Güvenlik açısından vantilatörün tavana çelik dübelle sağlam bir şekilde monte edilmesine, tavan yüksekliğine uygun şekilde boyunun ayarlanmasına ve vantilatör çalışırken çocuğun kucağa alınıp yükseğe kaldırılmamasına çok dikkat edilmelidir. Klimaların tavan vantilatörlerinden yaklaşık 8 kat daha pahalı olduğu ve çok daha fazla elektrik yaktığı da unutulmamalıdır.
Yardımcı Kaynaklar: Asthma & Allergy Foundation of America, American News Report, Ozone Layer Protection/Montreal Protocol
Merhabalar. Tavan fanlari bebekleri/ cocuklari hasta etmez mi acaba ? Teşekkürler
BeğenBeğen
Biz kullanıyoruz ve hiç hasta olmadık. Zaten çalıştırırken kademesi var, 1,2,3 şeklinde. Hava çok sıcaksa 2de çalıştırıyoruz, az sıcaksa 1.kademede. 3.kademeye henüz ihtiyaç duymadık. Zaten yüksekten bir hava sirkülasyonu sağladığı için ortama eşit dağılıyor.
BeğenBeğen